Zestawy infuzyjne do osobistej pompy insulinowej, cz. 1
Wprowadzenie
Zestaw infuzyjny (wkłucie) składa się z drenu i kaniuli, która jest umocowana za pomocą specjalnego plastra. Kaniula może być wykonana ze stali lub miękkiego tworzywa sztucznego.
Zestawy infuzyjne różnią się kształtem, długością kaniuli, drenu, wielkością plastra mocującego, miejscem rozłączenia, a także kątem instalacji.
Każdy pacjent stosujący terapię z zastosowaniem osobistej pompy insulinowej powinien mieć indywidualnie dobrany rodzaj wkłucia przez lekarza lub pielęgniarkę ( w zależności od wieku pacjenta, grubości podskórnej tkanki tłuszczowej, aktywności ruchowej, skłonności do alergii skórnej).
Miejsca instalacji zestawów infuzyjnych:
- ramię
- brzuch
- udo
- pośladek
Miejsca których należy unikać:
- miejsca narażone na ucisk (pod paskami, ściągaczami) i dużą aktywność ruchową
- miejsca zmienione chorobowo (zaczerwienienia, podrażnienia, ropnie, blizny, przerosty, siniaki, skaleczenia)
- ze skąpą tkanką podskórną
Nieprawidłowy dobór zestawów infuzyjnych, nieprawidłowa ich instalacja i eksploatacja, brak rotacji miejsc mogą być przyczyną zmian skórnych, które prowadzą do wahań glikemii i niepowodzeń w leczeniu cukrzycy.
Konsekwencje przetrzymywania zestawu infuzyjnego:
- wzrost ryzyka infekcji
- nieprzewidziana absorpcja insuliny
- lipohipertrofia
- podrażnienie skóry
- powstawanie blizn
Wybór zestawu infuzyjnego - cechy i korzyści
Uniwersalność i zestawy firmowe
- Większość zestawów infuzyjnych dostępnych na rynku jest uniwersalna; wykorzystują połączenia typu Luer-lock i mogą współdziałać ze wszystkimi pompami insulinowymi, które są dostosowane do standardu połączenia typu luer-lock
Stalowa igła i miękka kaniula:
- Stalowe igły mogą być stosowane u osób z alergią na materiały teflonowe oraz osób, które mają problemy ze skręcaniem się bądź wypadaniem wkłuć miękkich. Wykorzystywane są również u osób z dużą masą mięśniową i małą grubością podskórnej tkanki tłuszczowej.
- Miękkie (teflonowe) zestawy infuzyjne są częściej uzywane niż stalowe zestawy infuzyjne. Miękkie wkłucia są dedykowane osobom uczulonym na nikiel. Wkłucie jest zakładane dzięki stalowej igle (prowadnicy), która jest usuwana po prawidłowym umieszczeniu wkłucia w tkance podskórnej.
90° i wkłucie kątowe
- 90° wkłucia są wprowadzane prosto do skóry pod kątem 90° i posiadają krótszą igłę/kaniulę niż wkłucia zakładane pod kątem ostrym. Dlatego też wkłucia 90° są dogodne kiedy trzeba zmienić wkłucie szybko co jest doceniane np. przez ludzi, którzy mają strach przed długimi igłami. Wkłucia te zapewniają również właściwą głębokość wprowadzenia a zróżnicowane długości igły/kaniuli są dostosowane do różnych grubości podskórnej tkanki tłuszczowej.
- Wkłucia kątowe są wprowadzane do skóry pod kątem 30-45 stopni posiadając przy tym dłuższą igłę/kaniulę. Dlatego też ten rodzaj wkłuć jest właściwy do powolnego zakładania. Poprzez zmianę kąta zakładania można regulować głębokość wprowadzenia wkłucia w zależności od grubości podskórnej tkanki tłuszczowej. Prawidłową głębokość osiągamy dzięki metodzie prób i błędów.
- Niezależnie od typu zestawu infuzyjnego oraz tego, czy jest ono wprowadzane wolno czy szybko, powinno się wprowadzać wkłucie w sposób płynny.
- Wkłucia można zakładać urządzeniem do automatycznego zakładania wkłuć. Urządzenia są dostępne z niektórymi rodzajami zestawów infuzyjnych
- użytkownicy pomp insulinowych powinni być zawsze przygotowani do ręcznego założenia wkłucia na wypadek uszkodzenia lub zepsucia automatu.
Długość drenu
- Większość zestawów infuzyjnych jest oferowanych ze zróżnicowaną długością drenu, która służy dopasowaniu do rozmiaru i budowy ciała oraz noszenia pompy insulinowej w różnych pozycjach (jest niezwykle istotne aby zapewnić dostateczną długość drenu by móc swobodnie wykonywać czynności dnia codziennego jak np. korzystanie z toalety).
Opcje pakowania zestawów infuzyjnych
- Część zestawów infuzyjnych jest zaopatrzona w dren lub jest dostępna bez drenu. Umożliwia to swobodną zmianę wkłucia co 2-3 dni bez potrzeby zmiany drenu, który można używać przez kolejne dni (zobacz informacje producenta na temat okresu użycia drenów).
Pojemność wypełnienia drenu
- Im dłuższy dren, tym większa ilość insuliny jest niezbędna do jego wypełnienie. Do wypełnienia 10 cm drenu potrzeba powyżej 1 jednostki insuliny U100 – w 1 cm drenu mieści się 0,13 jednostek insuliny U100.
Koniec pierwszej części artykułu.
Druga część będzie dotyczyła zaleceń dla użytkowników osobistych pomp insulinowych. Jeśli są Państwo zainteresowani przeczytaniem drugiej części, zapraszamy do śledzenia publikacji na profilu www.facebook.com/mampasje lub do zapisania się do klubu Accu-Chek (przejdź do klubu). Członkowie klubu Accu-Chek, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie informacji drogą elektroniczną od Roche Diagnostics Polska, raz w miesiącu otrzymują e-mailem bezpłatny Newsletter Accu-Chek z aktualnościami i poradami dotyczącymi życia z cukrzycą.